मराठी सृष्टीचा संदर्भकोश

ज्येष्ठ गायक डॉ. वसंतराव देशपांडे यांचा परिचय, त्यांनी गायलेली गाणी, त्यांना आजवर मिळालेले पुरस्कार आणि त्यांच्याविषयीची माहिती आपल्याला एकाच ठिकाणी मिळाली आणि त्याचबरोबर त्यांनी गायलेली गाणी ऐकता आणि पाहताही आली तर? रसिकांसाठी तो दुग्धशर्करा योग ठरेल. अशक्य वाटणारी ही बाब ‘मराठी सृष्टी डॉट कॉम’ या संकेतस्थळाने शक्य करून दाखवली आहे.

या संकेतस्थळातर्फे विविध क्षेत्रातील मान्यवरांबरोबरच अप्रसिद्ध पण समाजासाठी वेगळे काम करणाऱ्या व्यक्तींचा परिचय करून देणाऱ्या संदर्भकोशाचे काम हाती घेण्यात आले आहे. सध्या संकेतस्थळावर विविध क्षेत्रातील दोन हजार मराठी व्यक्तिमत्वांचा परिचय वाचक, अभ्यासकांसाठी उपलब्ध आहे.


मराठी भाषा आणि संस्कृती याविषयी अनेक संकेतस्थळांचा पर्याय सध्या मराठी रसिकांना उपलब्ध आहे. त्यामुळे आम्हाला त्यापेक्षा वेगळे असे काही द्यायचे होते. त्यातून संदर्भकोश ही संकल्पना आम्हा सहकाऱ्यांच्या चर्चेतून पुढे आली, अशी माहिती संकेतस्थळाचे संचालक कालिदास वांजपे यांनी दिली. ते म्हणाले की, विविध क्षेत्रातील मान्यवर आणि प्रसिद्ध व्यक्तींची माहिती गुगल किंवा अन्य सर्च इंजिनवर मिळते. पण आम्हाला या मंडळींबरोबरच अन्य क्षेत्रात तळमळीने काम करणाऱ्या आणि ज्यांचे कार्य समाजासाठी महत्त्वाचे आहे, अशा व्यक्तीही लोकांपर्यंत पोहोचवायच्या होत्या. त्यांच्या कामापासून अन्य काही जणांनी प्रेरणा घ्यावी, हा यामागे उद्देश होता. त्यातून संदर्भकोश आकाराला आला.

आमच्या या संकेतस्थळावर त्या त्या क्षेत्रातील मराठी माणसांच्या परिचयाबरोबरच त्या व्यक्तीविषयी इंटरनेटवर जी जी माहिती उपलब्ध आहे, त्यापैकी काही महत्त्वाची माहिती आम्ही येथे दिली आहे. माहितीबरोबरच त्या व्यक्तीविषयी असलेली विविध संकेतस्थळे, त्यांची छायाचित्रे, ध्वनीफिती, चित्रफिती यांचाही समावेश करण्यात आला आहे. एखाद्या मराठी व्यक्तीबाबत समग्र माहिती एकाच ठिकाणी देण्याचा आमचा हा प्रयत्न आहे.

या संदर्भकोशात स्वातंत्र्यसैनिक, साहित्यिक, सामाजिक कार्यकर्ते, सहकार क्षेत्र, समाजसुधारक, संत, शिक्षण क्षेत्र, शासन-प्रशासन, व्यावसायिक उद्योजक, राजकीय व्यक्ती, पत्रकार, खेळाडू, कृषी क्षेत्र, कलाकार, ऐतिहासिक व्यक्ती आणि अन्य क्षेत्रातील माहिती येथे देण्यात आली आहे. आमच्याकडे दहा हजार व्यक्तींची माहिती सध्या जमा झाली असून त्या माहितीचे संपादन, संकलन करण्याचे काम सध्या सुरू आहे. लवकरच या व्यक्तींविषयीची माहितीही संकेतस्थळावर वाचता येऊ शकेल. या संदर्भकोशासाठी वाचकही माहिती पाठवू शकतील. या संकेतस्थळावर संदर्भकोशासह विविध विषयांवरील अन्य लेखही वाचता येणार असल्याचे वांजपे यांनी सांगितले.

अधिक माहिती आणि मदत करू इच्छिणाऱ्यांनीwww.marathisrushti.com या संकेतस्थळावर किंवा कालिदास वांजपे यांच्याशी ९९२०२७१६७७ या क्रमांकावर संपर्क साधावा.
 
(माझी ही बातमी लोकसत्ता-मुंबई वृत्तान्त ३ जुलै २०१० च्या अंकात पान क्रमांक-१ वर प्रसिद्ध झाली आहे)